Nadarzyn
Sołectwo: Nadarzyn
Aktualna liczba mieszkańców - 388
Historia
Nadarzyn jest starą wsią średniowieczną, związaną od XIV w. z rodziną Billerbeck (stąd niemiecka nazwa osady). Folwark istniał we wsi od co najmniej XVIII w. Wielokrotnie zmieniali się jego właściciele. W 1874 r. dobra zakupił Kasimir von Bormann, wówczas także założony został park, dwór wzniesiono w 1902 r., gdy majątek należał do Augusta Schulze.
Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono, powstało PGR, obecnie dzierżawiony prywatnym przedsiębiorcom.
Układ przestrzenny i zabudowa
Mapa z lat 1891/92 dokumentuje Nadarzyn jako wieś zbliżoną w typie do owalnicy, z umieszczonym centralnie (na fragmencie pierwotnego nawsia) kościołem oraz cmentarzem. Folwark dominujący nad wsią i założenie parkowe zlokalizowane w części SE. Zabudowa mieszkalna o niewielkiej skali(jest to przypuszczalnie kolonia robotników folwarcznych), głównie 2-budynkowa, rozlokowana niesymetrycznie po obu stronach drogi. Mapa z 1934 r. dokumentuje poważny rozwój zabudowań folwarcznych w kierunku NE, pozostałe elementy układu przestrzennego pozostają bez zmian.
Obecnie założenie folwarczno-rezydencyjno-parkowe czytelne, odznacza się wysokimi walorami zabytkowo-kulturowymi, podobnie kościół wraz z pierwotną nekropolią. Kolonia mieszkalna zachowana, częściowo zdewaloryzowana modernizacjami przepruć okiennych i przybudówkami, mimo to stanowi interesujący przykład dawnej zabudowy folwarcznej.
